સુરત: હીરા ઉદ્યોગને લાગ્યું મંદીનું ગ્રહણ, વૈશ્વિક બજારોમાં નેચરલ હીરાની માંગ ઘટી

જે ‘ડાયમંડ સિટી’ તરીકે વિશ્વભરમાં જાણીતું છે, ત્યાંના હીરા ઉદ્યોગમાં ફરી એકવાર મંદીના એંધાણ વર્તાઈ રહ્યા છે. વૈશ્વિક બજારોમાં નેચરલ હીરાની માંગમાં અચાનક ઘટાડો થતાં અને ખાસ કરીને લેબ-ગ્રોન ડાયમંડ (LGD) નું ચલણ વધવાના કારણે ઉદ્યોગમાં ચિંતાનું મોજું ફરી વળ્યું છે. નાની સાઈઝના નેચરલ હીરાની રફના ભાવમાં છેલ્લા એક સપ્તાહમાં તોતિંગ 10 ટકાનો ઘટાડો નોંધાયો છે. આ ભાવ ઘટાડાનું મુખ્ય કારણ એ છે કે LGD, નેચરલ હીરા કરતાં 70% થી 80% ઓછા ભાવે મળે છે. ગ્રાહકો હવે વધુ વ્યાજબી કિંમતવાળી લેબ-ગ્રોન ડાયમંડ જ્વેલરી તરફ વળતાં નેચરલ ડાયમંડની માંગ ઘટી રહી છે. આ સ્થિતિથી એવા ઉદ્યોગકારોની હાલત કફોડી બની છે જેમણે ઊંચા ભાવે રફની ખરીદી કરી હતી અને હવે તૈયાર હીરાના ઓછા ભાવ મળી રહ્યા છે. વળી, સુરતની અનેક મોટી ફેક્ટરીઓ પણ હવે નેચરલની સાથે-સાથે LGD પર પણ કામ કરવા તરફ આકર્ષાઈ છે, જે નેચરલ રફ ડાયમંડના માર્કેટને સીધી અસર કરી રહી છે. ડી-બિયર્સ (De Beers) જેવી મોટી માઇનિંગ કંપનીઓએ પણ બજારને સ્થિર કરવા માટે તાજેતરમાં રફ હીરાના ભાવમાં 10% થી 15% સુધીનો ઘટાડો કર્યો હતો. આ ભાવ ઘટાડાની સીધી અસર નાની સાઈઝના હીરા પર કામ કરતા હજારો કારીગરોની કામગીરી પર પડવાની શક્યતા છે, જે તેમની આર્થિક સ્થિતિ વધુ કફોડી બનાવી શકે છે. હીરા ઉદ્યોગના નિષ્ણાતોના મતે, જ્યાં સુધી રફ હીરાના ભાવમાં બજારની માંગ મુજબ યોગ્ય સુધારો નહીં આવે, ત્યાં સુધી આ નુકસાન અને અસ્થિરતાનો માહોલ યથાવત્ રહી શકે છે.