રાજ્યમા ચૂંટણીની અનિશ્ચિતતા યથાવત, આગામી મંગળવાર સુધી નવી ચૂંટણીઓની જાહેરાત પર પ્રતિબંધ

રાજ્યમાં સ્થાનિક સંસ્થાઓની સામાન્ય ચૂંટણીઓ માટે અનામત નક્કી કરતી વખતે, રાજ્ય સરકારે ૧૫૯ સ્થળોએ ૫૦ ટકા અનામત મર્યાદા વટાવી દીધી. આનાથી ઉદ્ભવતા વિવાદની સુનાવણી મંગળવારે (૨૫ નવેમ્બર) સુપ્રીમ કોર્ટમાં થશે. કોર્ટે રાજ્ય ચૂંટણી પંચને આગામી સુનાવણી સુધી કોઈપણ નવી ચૂંટણીઓની જાહેરાત ન કરવા સૂચના આપી છે.
સ્થાનિક સંસ્થાઓમાં અન્ય પછાત વર્ગો (ઓબીસી) માટે ૨૭ ટકા અનામત લાગુ થતાં, ઘણી સ્થાનિક સંસ્થાઓમાં કુલ અનામત ૫૦ ટકાથી વધુ થઈ ગઈ છે. રાજ્યની ૧૭ જિલ્લા પરિષદો, ૮૩ પંચાયત સમિતિઓ, નાગપુર અને ચંદ્રપુર મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશનો તેમજ 57 નગર પરિષદો અને નગર પંચાયતોમાં ૫૦ ટકા અનામત મર્યાદા વટાવી ગઈ છે. આદિવાસી પ્રભુત્વ ધરાવતી સ્થાનિક સંસ્થાઓમાં અનામતનો મોટો મુદ્દો ઉભો થયો છે. નંદુરબાર જિલ્લા પરિષદમાં અનામત ૧૦૦ ટકા થઈ ગઈ છે. પાલઘરમાં ૯૩ ટકા, ગઢચિરોલીમાં ૭૮ ટકા, ધુળેમાં ૭૩ ટકા અને નાસિકમાં ૭૨ ટકા અનામત લાગુ કરવામાં આવી છે. અમરાવતી, ચંદ્રપુર, યવતમાળ, અકોલા જિલ્લા પરિષદોમાં ૬૦ થી ૭૦ ટકા વચ્ચે અનામત લાગુ કરવામાં આવી છે. નાગપુર, થાણે, વાશિમ, નાંદેડ, જલગાંવ, હિંગોલી, વર્ધા અને બુલઢાણા એમ આઠ જિલ્લા પરિષદોમાં ૫૧ થી ૬૦ ટકા વચ્ચે અનામત આપવામાં આવ્યું છે.
સુપ્રીમ કોર્ટના આદેશનું તેની અનુકૂળતા મુજબ અર્થઘટન કરીને, રાહુલ વાઘ અને વિકાસ ગવળી સહિત ૨૬ અરજીઓ સુપ્રીમ કોર્ટમાં દાખલ કરવામાં આવી છે જેમાં આરોપ મૂકવામાં આવ્યો છે કે સરકારે રાજ્યમાં સ્થાનિક સંસ્થાઓની ચૂંટણીઓ માટે અન્ય પછાત વર્ગો (ઓબીસી) માટે કુલ ૨૭ ટકા અનામત લાગુ કરીને અન્ય સામાજિક જૂથોના અનામતમાં ઘટાડો કર્યો છે. અગાઉની સુનાવણી દરમિયાન, બેન્ચે ચેતવણી આપી હતી કે જો રાજ્યમાં અનામત ૫૦ ટકાથી વધુ થશે તો ચૂંટણી મુલતવી રાખવામાં આવશે.
બુધવારે, સુપ્રીમ કોર્ટમાં ન્યાયાધીશ સૂર્યકાંત, ઉજ્જલ ભુયાન અને એન. કે. સિંહની બેન્ચ સમક્ષ આ અરજીઓની સુનાવણી નક્કી કરવામાં આવી હતી. જ્યારે આ મામલો બેન્ચ સમક્ષ સુનાવણી માટે આવ્યો ત્યારે કહેવામાં આવ્યું કે બુધવારે સુનાવણી માટે એક ન્યાયાધીશ ઉપલબ્ધ નથી કારણ કે તેઓ બીજી બેન્ચ સમક્ષ સુનાવણીમાં ભાગ લઈ રહ્યા હતા. તે જ સમયે, રાજ્ય સરકાર વતી એટર્ની જનરલ તુષાર મહેતાએ પણ કહ્યું કે સરકારને માહિતી એકત્રિત કરવા માટે થોડો સમય જોઈએ છે. તેથી, કોર્ટે સ્પષ્ટ કર્યું કે આગામી સુનાવણી મંગળવારે થશે.
અનામતનો મુદ્દો ચૂંટણી પ્રક્રિયા સાથે સીધો સંબંધિત હોવાથી, તમામ હકીકતોને ધ્યાનમાં રાખીને નિર્ણય લેવો પડશે. કોર્ટે સ્પષ્ટ કર્યું કે ૫૦ ટકાથી વધુ અનામત લાગુ કરવાનો આરોપ હજુ પણ બાકી છે અને કોર્ટ આ મુદ્દાને ગંભીરતાથી જોઈ રહી છે. તે સમયે, રાજ્ય સરકારે કહ્યું કે મ્યુનિસિપલ ચૂંટણીઓની જાહેરાત હજુ સુધી કરવામાં આવી નથી. ત્યારબાદ, કોર્ટે ચૂંટણી પંચને આગામી સુનાવણી સુધી કોઈ નવી ચૂંટણી સૂચના બહાર પાડવા કે જિલ્લા પરિષદ અને મ્યુનિસિપલ ચૂંટણીઓનું સમયપત્રક જાહેર ન કરવા સૂચના આપી.