જોકે આ વર્ષે મુંબઈને પાણી પૂરું પાડતા સાતેય ડેમમાં પાણીનો સંગ્રહ ૯૮ ટકા સુધી પહોંચી ગયો છે, પરંતુ મુંબઈની દૈનિક પાણીની માંગ દિવસેને દિવસે વધી રહી છે અને આ પાણીનો સંગ્રહ હવે મુંબઈ માટે અપૂરતો બની ગયો છે. ગમે તેટલી કરકસર હોય, આવતા વર્ષે મે મહિનામાં પાણી ઘટાડવું પડશે અથવા અનામત ભંડાર પર આધાર રાખવો પડશે. મુંબઈને હાલમાં દરરોજ ૪૫૦૦ થી ૪૬૦૦ મિલિયન લિટર પાણીની જરૂર છે અને મુંબઈ મહાનગરપાલિકા હાલમાં ફક્ત ૪૦૦૦ મિલિયન લિટર પાણી પૂરું પાડી શકે છે.
મુંબઈ અને આસપાસના શહેરોમાં, ખાસ કરીને ડેમ વિસ્તારમાં સારા વરસાદને કારણે, મુંબઈને પાણી પૂરું પાડતા સાતેય ડેમ – ઉર્ધ્વ વૈતરણા, મોડક સાગર, તાનસા, મધ્ય વૈતરણા, ભાત્સા, વિહાર, તુલસીમાં ૯૮ ટકા પાણીનો સંગ્રહ થયો છે. ડેમ કાંઠે ભરાઈ જવાથી મ્યુનિસિપલ વહીવટીતંત્રે રાહતનો શ્વાસ લીધો હોવા છતાં, આંકડાઓ સાબિત કરે છે કે આ પાણી પુરવઠો હવે અપૂરતો બની ગયો છે.
મુંબઈનો દૈનિક પાણી પુરવઠો દર વર્ષે વધારવો પડે છે. આ કારણે, આ પાણી પુરવઠો હવે અપૂરતો બની ગયો છે. થોડા વર્ષો પહેલા, મુંબઈને ૩૮૫૦ મિલિયન લિટર પાણી પૂરું પાડવામાં આવતું હતું. હાલમાં, દરરોજ ૪૦૦૦ મિલિયન લિટર પાણી પૂરું પાડવામાં આવે છે. જોકે, તહેવારો અને ઉજવણીઓ દરમિયાન પાણીની માંગ વધે છે. તે સમયે, ૪૧૦૦ મિલિયન લિટર પાણી પૂરું પાડવામાં આવે છે.
મુંબઈમાં મોટા પાયે ઇમારતોનું બાંધકામ ચાલી રહ્યું છે અને વસ્તી વધી રહી છે. આને કારણે, મુંબઈની વર્તમાન દૈનિક પાણીની જરૂરિયાત 4500 થી 4600 મિલિયન લિટર સુધી પહોંચી ગઈ છે. જો કે, જો આટલું પાણી પૂરું પાડવામાં આવે તો, ડેમમાં પાણી આખા વર્ષ માટે પૂરતું નહીં રહે. જળ ઇજનેરી વિભાગના વરિષ્ઠ અધિકારીઓએ ભય વ્યક્ત કર્યો હતો કે માર્ચમાં જ ડેમ તળિયે પહોંચી જશે.
દર વર્ષે, ચાર મહિનાના વરસાદ પછી, ઓક્ટોબરની શરૂઆતમાં પાણીનો સંગ્રહ અંદાજવામાં આવે છે. જો ડેમ કાંઠે ભરાઈ જાય, તો પાણી ઘટાડવાની જરૂર નથી. જોકે, છેલ્લા કેટલાક વર્ષોથી, જ્યારે મે મહિનો આવે છે, ત્યારે પાણી ઘટાડવું પડે છે અથવા અનામત સ્ટોકને સ્પર્શ કરવો પડે છે. અધિકારીઓએ ભય વ્યક્ત કર્યો હતો કે વર્ષોથી પાણી પુરવઠાની સ્થિતિ વધુ ખરાબ થઈ રહી છે.
મુંબઈને પાણી પૂરું પાડતા ડેમ મુંબઈની બહાર છે, અને ડેમમાંથી મુંબઈને પાણી લાવવા માટે નાખવામાં આવેલી પાણીની ફાઇપ લાઈનો થાણે જિલ્લામાંથી આવે છે. બદલામાં, મુંબઈ મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશન ૧૯૯૦ થી થાણે જિલ્લાને ૯૦ મિલિયન લિટર પાણી પૂરું પાડી રહ્યું છે. છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં આ પાણી પુરવઠો પણ વધ્યો છે. છેલ્લા બે થી ત્રણ વર્ષોમાં, આ પાણી પુરવઠામાં પણ લગભગ ૨૫ મિલિયન લિટરનો વધારો થયો છે. હાલમાં, મુંબઈ મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશન દ્વારા દરરોજ થાણે મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશનને ૧૨૦ મિલિયન લિટર પાણી પૂરું પાડવામાં આવે છે. તેવી જ રીતે, ભિવંડી શહેરને ૪૫ મિલિયન લિટર પાણી પૂરું પાડવામાં આવે છે. જ્યારે જે ગામડાઓમાંથી પાણીની ફાઇપ લાઈનો આવે છે તેમને લગભગ ૨૦ મિલિયન લિટર પાણી પૂરું પાડવામાં આવે છે.
મુંબઈની વસ્તી દિવસેને દિવસે વધી રહી છે અને પાણીની વધતી માંગને પહોંચી વળવા માટે, મુંબઈ મહાનગરપાલિકાએ ગરગાઈ, પિંજલ અને દમણગંગા નામના ત્રણ પ્રોજેક્ટ હાથ ધર્યા હતા. આ બધા પ્રોજેક્ટ્સ પર કામ અટકી ગયું છે. ૨૦૧૪ માં મધ્ય વૈતરણા ડેમ પૂર્ણ થયા પછી, મુંબઈ મહાનગરપાલિકાએ છેલ્લા 10 વર્ષમાં એક પણ નવો ડેમ બનાવ્યો નથી. દરિયાના પાણીને ડિસેલિનેટ કરવાનો પ્રોજેક્ટ પણ અટકી ગયો છે. ડેમમાં પાણીનો સંગ્રહ પચાસ ટકા સુધી પહોંચ્યા પછી, મ્યુનિસિપલ વહીવટીતંત્ર દ્વારા રાજ્ય સરકારને અનામત સંગ્રહની માંગણી કરતો પત્ર મોકલવામાં આવે છે. સામાન્ય રીતે, આ સમય મે મહિનામાં આવે છે. જોકે, આ વખતે માર્ચ મહિનામાં આવ્યો છે.
મુંબઈની વધતી વસ્તી માટે આગામી સમયમાં પાણીની માંગ પણ વધશે. ૨૦૪૧ સુધીમાં મુંબઈકરોની દૈનિક પાણીની જરૂરિયાત ૫૯૪૦ મિલિયન લિટર થશે.
